![]() |
Jedną z najwcześniejszych cywilizacji, współczesną kulturom starożytnego Egiptu i Mezopotamii, była cywilizacja doliny Indusu. Po swoim upadku pozostawała nieznana przez stulecia, dopiero w latach 20. XX wieku odkryto dwa duże ośrodki miejskie ze szczytowego okresu jej rozwoju, ok. 2600–1900 p.n.e.: Harappę i Mohendżo Daro. Otoczone murami z cegieł, z regularną zabudową ceglanych domów wzdłuż szerokich ulic, z budowlami użyteczności publicznej, systemami zaopatrzenia w wodę, łaźniami i z pierwszą na świecie kanalizacją miejską. Podczas wykopalisk znaleziono w tych indyjskich miastach ponad dziesięć tysięcy przedmiotów, jak narzędzia z miedzi i brązu, naczynia, figurki, pieczęcie i tabliczki z nieodczytanym do dziś pismem, wagi i odważniki, biżuterię i zabawki dla dzieci. Wśród nich były także wykonane z wypalonej gliny sześcienne kostki do gry.
Kostki z Mohendżo Daro i Harappy od współczesnych kostek do gry różnią się przede wszystkim rozmiarem. Obecnie najczęściej używa się kostek o boku 1,6 cm, ale tak małe byłoby trudno robić ręcznie z gliny. Starożytne kostki mierzą od 3 do 4 cm, pokazana na zdjęciu ma rozmiary 3,2×3,2×3,2 cm.
Oprócz rozmiarów i materiału, z których je wykonano, kostki ze starożytnych miast doliny Indusu różnią się od dzisiejszych jeszcze dwiema cechami. Trzy oczka, zagłębienia na jednym z boków, oznaczające wynik „3”, ułożono w trójkąt równoboczny, podczas gdy obecnie zwykle ułożone są w jednej linii, po przekątnej.
Inne jest także rozłożenie oczek na ściankach: na używanych dzisiaj kostkach suma wyników z przeciwległych ścianek zawsze równa się 7 (tj. 1 i 6, 2 i 5, 3 i 4), podczas gdy na kostkach z Mohendżo Daro i Harappy na przeciwległych ściankach występują parami kolejne liczby: 1 i 2, 3 i 4, 5 i 6.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz