Przodkiem współczesnego roweru była konstrukcja opatentowana 200 lat temu przez niemieckiego wynalazcę Karla Draisa. Maszyna biegowa (𝘓𝘢𝘶𝘧𝘮𝘢𝘴𝘤𝘩𝘪𝘯𝘦), jak ją nazwał, składała się z drewnianej ramy z wąskim siodełkiem, na której osadzono dwa drewniane koła w jednej linii: przednie i tylne. Możliwość skręcania w lewo i w prawo zapewniało zawiasowe połączenie przedniej części, złożonej z kierownicy i obejm przedniego koła. I to było wszystko. Osoba korzystająca z tej maszyny jechała, siedząc na niej okrakiem i odpychając się stopami od ziemi, jak przy szybkim marszu. Od nazwiska wynalazcy konstrukcję Draisa nazywano niekiedy drezyną. Obecnie to słowo w języku polskim oznacza pomocniczy czterokołowy pojazd kolejowy z ręcznym napędem mechanicznym (lub spalinowym).
Początkowo nowy wynalazek postrzegano raczej jako przyrząd przyspieszający chodzenie, dlatego zaczęto określać go nazwą welocyped, co po łacinie oznacza: szybkonóg. Pierwsza część pochodzi od 𝘷𝘦𝘭𝘰𝘹, 𝘷𝘦𝘭𝘰𝘤𝘪𝘴: szybki, prędki, tego samego słowa, które wykorzystano do utworzenia nazwy dwunożnych drapieżnych dinozaurów, welociraptorów, znanych z powieści i filmu „Park Jurajski” (𝘳𝘢𝘱𝘵𝘰𝘳 oznacza rabusia, łupieżcę). 𝘗𝘦𝘴, 𝘱𝘦𝘥𝘪𝘴 to po łacinie stopa, noga. Słowo welocyped w niektórych językach europejskich znaczy po prostu rower (np. w rosyjskim i w ukraińskim).
Pół wieku później pewien francuski kowal, Pierre Michaux, do wynalazku barona Draisa dodał przymocowane do osi przedniego koła korby z pedałami. Drewnianą, poziomą ramę zastąpił żeliwną, esowato wygiętą, a drewniane koła wyposażył w obręcze z żelaza, jakie miały ówczesne powozy konne. Powiększył też przednie koło w stosunku do tylnego. Założył spółkę, która rozpoczęła masową produkcję ulepszonej konstrukcji.
Kiedy jazda przestała polegać na ustawicznym odpychaniu się nogami od ziemi, wynalazek zaczęto postrzegać nie jako przyrząd do szybkiego chodzenia, ale jako pojazd kołowy. Pojawiło się wówczas słowo bicykl, czyli dwu-kołowiec.
![]() |
W roku 1885 pojazd miał już wszystkie najważniejsze cechy dzisiejszych rowerów. Opracowana przez angielskiego wynalazcę Johna Starleya wersja była wyposażona w przekładnię łańcuchową napędzającą tylne koło, oba koła miały druciane szprychy i były podobnych rozmiarów. Starley nazwał swój model 𝘙𝘰𝘷𝘦𝘳 𝘚𝘢𝘧𝘦𝘵𝘺 𝘉𝘪𝘬𝘦, czyli „bezpieczny bicykl Łazik” (angielskie słowo 𝘳𝘰𝘷𝘦𝘳 oznacza łazika, włóczęgę, wałęsającego się bez celu), a sprzedaż szła tak dobrze, że parę lat później zmienił nazwę firmy na Rover Cycle Company. Pół wieku później firma Rover stała się znana jako producent samochodów terenowych.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz