Z osobą Woltera wiąże się sporo anegdot, a szczególne miejsce zajmuje ta, która nie dotyczy francuskiego pisarza, ale jego dzieł.
Wolter był niezwykle płodnym autorem, publikował książki, sztuki teatralne, poematy, polemiki. Do najważniejszych i najbardziej znanych jego prac należy „Słownik filozoficzny”, w którym w kilkudziesięciu ułożonych alfabetycznie artykułach zebrał swoje poglądy na tematy filozoficzne, moralne, polityczne i religijne. Książka szybko zdobyła popularność, za życia pisarza pojawiło się kilka wydań „Słownika”, poszerzanych o nowe artykuły. W części haseł Wolter krytykował zdogmatyzowaną, zinstytucjonalizowaną religię, nietolerancję i wpływ religii na państwo, co stało się powodem objęcia książki cenzurą w wielu krajach i wpisania na kościelny indeks ksiąg zakazanych. Znalezione egzemplarze zbierano i publicznie palono. Niektóre z wydań „Słownika filozoficznego” nosiły tytuł „La Raison par alphabet”, czyli „Rozum według alfabetu”.
Mniej znanym obecnie tekstem Woltera jest „Dziewica Orleańska” („La Pucelle d'Orléans”), skandalizujący satyryczny poemat o Joannie d’Arc, który zdobył dużą popularność nie tylko we Francji. Ze względu na kpiny z czczonej jako męczennica bohaterki, seksualne podteksty i postacie rozpustnych duchownych wszystkich szczebli, zaraz po ukazaniu się poemat trafił na kościelny indeks ksiąg zakazanych. W różnych krajach Europy w XVIII i XIX wieku „Dziewicę Orleańską” wielokrotnie obejmowano cenzurą, jej egzemplarze rekwirowano i palono.
Szwajcarski urzędnik, któremu powierzono zadanie wytropienia i skonfiskowania gorszących dzieł Woltera, powróciwszy z objazdu, zameldował senatowi wykonanie zadania słowami:
„Przeprowadziłem w naszym kantonie przeszukania, ale ani Rozumu, ani Dziewicy nie znalazłem”.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz