poniedziałek, 18 lipca 2022

Blank verse

Dramaty Szekspira pisane są w większości typowym dla klasycznej poezji angielskiej nierymowanym wierszem zwanym blank verse. Nazywa się go także, według greckiej tradycji nazewniczej, pentametrem jambicznym, gdyż każdy wers składa się z pięciu stóp wierszowych będących jambami, czyli sekwencjami dwu sylab, kolejno: krótkiej i długiej, w angielskim i polskim: nieakcentowanej i akcentowanej. Wersy liczą w nim więc po 10 sylab, z których każda parzysta jest akcentowana, co nadaje mu łatwo rozpoznawalny rytm, najczęściej ze średniówką po drugiej lub trzeciej stopie:

◡ — ◡ — ‖ ◡ — ◡ — ◡ —
lub
◡ — ◡ — ◡ — ‖ ◡ — ◡ —

But soft! What light through yonder window breaks?
It is the east, and Juliet is the sun.
Arise, fair sun, and kill the envious moon,
Who is already sick and pale with grief,
That thou, her maid, art far more fair than she.
[Szekspir, „Romeo i Julia”, akt II, scena 2]

W polskich przekładach przyjętym odpowiednikiem blank verse jest elastyczniejszy i bardziej odpowiadający naszemu językowi jedenastozgłoskowiec:

Lecz cicho! Cóż to za jasność w tym oknie?
To świt się budzi, a Julia jest słońcem! —
Wstań, piękne słońce, zniszcz księżyc zawistny,
Który już osłabł i pobladł z boleści,
Że służka nad nim góruje pięknością.
[„Romeo i Julia”; tłum. Maciej Słomczyński]

W praktyce poezji angielskiej pomiędzy regularne wersy wplatano niekiedy dla urozmaicenia wersy z dodatkową, nieakcentowaną sylabą na końcu:

Her tongue will not obey her heart, nor can
Her heart inform her tongue — the swan's down feather,
That stands upon the swell at full of tide,
And neither way inclines.
[Szekspir, „Antoniusz i Kleopatra”, akt III, scena 2]
Jej język nie chce sercu być posłuszny,
A przed językiem serce się nie zdradzi —
Tak na przypływu fali nieruchomo
Łabędzie pióro stoi, nieschylone
Ku żadnej stronie.
[Szekspir, „Antoniusz i Kleopatra”; tłum. Władysław Tarnawski]

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz